ρωσοτουρκικοί πόλεμοι

Δυο πόλεμοι μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας. α. 1828 - 1829. Από ολόκληρη τη σειρά των πολέμων που έχουν γίνει ανάμεσα στη Ρωσία και στην Τουρκία, ο πιο σημαντικός από ελληνικής πλευράς είναι εκείνος του 1828 - 1829, γιατί αποτέλεσμα του ήταν η συνθήκη της Αδριανούπολης στις 10 Σεπτεμβρίου 1829. Με τη συνθήκη αυτή η Τουρκία αναγνώριζε την ίδρυση του ελληνικού κράτους, που είχε αποφασιστεί από το πρωτόκολλο του Λονδίνου το 1827. Οι πόλεμοι αυτοί ήταν συνέπεια των κατακτητικών βλέψεων των τσάρων καθώς επίσης της οικονομικής και στρατηγικής ανάγκης που είχε η Ρωσία να βρει διέξοδο προς τη θαλασσα. Αφορμή για την κήρυξη του πόλεμου αυτού έδωσαν οι επιδεικτικές προπαρασκευές της Τουρκίας και κυρίως η μυστική προκήρυξη που διανεμήθηκε στους στρατιωτικούς αρχηγούς των επαρχιών και στους πρόκριτους των κοινοτήτων, στην οποία η Ρωσία χαρακτηριζόταν ως ο προαιώνιος εχθρός της Τουρκίας και του Ισλάμ. Στην προκήρυξη αυτή η Ρωσία καταγγελλόταν, ότι δήθεν παραπλάνησε και τις άλλες δυο ευρωπαϊκές Δυνάμεις και προκάλεσαν τη ναυμαχία του Ναβαρίνου. Ο πόλεμος κηρύχτηκε στις 14 Απριλίου 1828. Η έναρξη του πόλεμου έγινε με προκήρυξη του τσάρου Νικόλαου A’ προς το ρωσικό λαό, στην οποία, για να δικαιολογηθεί ο πόλεμος, απαριθμούσε όλες τις αθετήσεις των δικαιωμάτων, της Ρωσίας που πήγαζαν από τις συνθήκες, κυρίως δε αναφερόταν στα γεγονότα που σημειώθηκαν στις παραδουνάβιες ηγεμονίες και στη Σερβία από το 1821. Ειδικά για το ελληνικό ζήτημα, η προκήρυξη έλεγε ότι η Ρωσία, ύστερα από συμφωνία με τους συμμάχους της, πρόσφερε στην Τουρκία τη μεσολάβηση της, αλλά αυτή απόρριψε την πρόταση και εξακολούθησε να φέρεται στους Έλληνες με βαρβαρότητα. Αναφερόταν τέλος στις υβριστικές εκφράσεις της τουρκικής προκήρυξης, και διακήρυξε ότι η Ρωσία με τον πόλεμο δεν επιδίωκε επέκταση του κράτους της αλλά ήθελε να επιβάλλει το σεβασμό των δικαιωμάτων της στην Τουρκία. Με την έναρξη του πόλεμου, η Ρωσία έκαμε ταυτόχρονη επίθεση και στην Ευρωπαϊκή και στην Ασιατική Τουρκία. Στην Ασιατική, ρωσικός στρατός 10000 αντρών περίπου, με επικεφαλής το στρατηγό Πάσκεβιτς, πέρασε το θέρος του 1828 τα σύνορα στον Καύκασο και κυρίευσε το φρούριο του Καρς, το δε επόμενο έτος έφτασε ως την Ερζερούμ, την οποία και κυρίευσε. Στην Ευρωπαϊκή Τουρκία στράτευμα 30000 αντρών με επικεφαλής τον πρίγκιπα Βίτγκενστάιν πέρασε τον Προύθο και το Δούναβη και κυρίευσε ολόκληρη την παραδουνάβια περιοχή. Η μεγάλη όμως έλλειψη τροφίμων και οι επιδημίες που μάστιζαν το ρωσικό στρατό, τον ανάγκασε να εγκαταλείψει τα τουρκικά εδάφη που είχε καταλάβει και να ξαναγυρίσει στην αριστερή όχθη του Δούναβη. Την άνοιξη του 1829 η ρωσική στρατιά επανάλαβε την επίθεση και ύστερα από σφοδρούς αγώνες κατόρθωσε να προσπέρασα την οροσειρά του Αίμου και να φτάσει μπροστά στις πύλες της Αδριανούπολης. Ο Σουλτάνος, μπροστά στην άμεση απειλή της Κωνσταντινούπολης, αναγκάστηκε να ζητήσει ανακωχή, την οποία ακολούθησε η Συνθήκη Ειρήνης της Αδριανούπολης (14 Σεπτεμβρίου 1829), με την οποία η Τουρκία αναγκάστηκε να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της Ελλάδας και την ίδρυση ελεύθερου ελληνικού κράτους.β. 1853 - 1855.